CHELMNO
Eminim ki birçoklarınızın duymadığı ve hakkında hiç bir fikir sahibi olmadığı bu naçizane Polonya Kasabası Chełmno hakkındaki yazımı okuduktan sonra buralara yolunuz düştüğünde kesinlikle ziyaret etmek isteyeceğiniz yerlerin başında gelecektir.
Burayı oldukça önemli kılan Her yıl 14 Şubat’ta binlerce turistin, Sevgililer Günü’nü kentin sakinleriyle birlikte kutlamak için Chełmno’ya akın etmesidir. Bunun nedeni Sevgililer gününü tüm dünyaya armağan etmiş olan Aziz Valentine’a ait mezarın burada bulunmasıdır.
Başkent Varşova’ya 312 km, Bydgoszcz şehrine ise 41 km uzaklıktaki bu şirin kasabaya Varşova’dan önce Bydgoszcz’a tren yada otobüsle gelmeniz oradan da küçük bir aktarma yapmanız gerekmektedir.
Chelmno 20.000 nüfuslu ve Polonya’nın başkenti Chełmno Land’in bulunduğu Vistula nehri yakınındaki kuzeydeki bir kasabadır. 1999’dan beri Kuyavian-Pomeranya Voyvodalığı’nda yer alan Chełmno, daha önce Toruń Belediyesine (1975–1998) bağlı bulunuyordu.
Şehrin ismi Chełmno, Lehçe’de eski tepe kelimesinden gelmektedir: “chelm”, Töton Şövalyelerinin gelmesinden sonra, şehir 1232 yılında Latince adı Colmen adı verilerek kuruldu. Ortaçağ boyunca ise Almanca adı olan Culm kentle ilgili resmi belgelerde, şehir Hansa Birliği ve Teutonik Düzen Devletinin bir parçası olduğu için kullanılmıştır. Chełmno, 1772’de Prusya yargı yetkisi altına girdi ve Alman ismi Culm yeniden resmileşti. Resmen 1872’de Kulm olarak yeniden isimlendirildi. II. Dünya Savaşı’nda Nazi işgali sırasında kasabanın ismi yeniden Culm olarak değiştirilmiştir.
Chełmno’nun ilk yazılı sözü, 1065 yılında Mogilno’daki Benedictine manastırı için Polonya’dan Duke Boleslaus tarafından çıkarıldığı iddia edilen bir belgeden gelmektedir. 1226 yılında Masovia’dan Duke Konrad I, Töton Kralını Chełmno topraklarına davet etti. 1233’te Kulm’a, 200’den fazla Polonya kasabasının model sistemi olan “Kulm kanunu” (1251’de yenilenmiş) olarak bilinen şehir hakları verildi. Kasaba, ticari Hansa Birliği’nin bir üyesi olarak gelişti.
Polonya-Litvanya’nın Birinci Bölüşümünü takiben 1772’de, şehir Prusya Krallığı tarafından ele geçirildi. 1807 ve 1815 yılları arasında Chełmno, Varşova Dükalığı’nın bir parçasıydı ve Napolyon Savaşları’nın sonunda Prusya tarafından yeniden ele geçirildi.
Culm bir garnizon kasabasıydı. 1776’da, Frederick the Great, burada Almanca konuşulan ve soylulara hizmet edecek olan bir okul kurdu. 1890’da garnizon, 561 askeri personel içermekteydi. 1 Ekim 1890’da Harp okulu, Farther Pomerania’da Köslin bölgesine taşındı.
Chełmno, I. Dünya Savaşı’ndan sonra 1920’de Polonya’ya verildi.
II. Dünya Savaşı 1939’da patlak verdiğinde, Nazi Alman makamları topraklarının kontrolünü ele geçirerek 5.000 Polonyalı sivili öldürdü. Mücadeleler, Klamry, Małe Czyste, Podwiesk, Plutowo, Dąbrowa Chełmińska ve Wielkie Łunawy’da gerçekleşirken, diğer Polonyalılar ormanlarda idam edildi. Polonyalı nüfusunun geri kalanı, Almanya’nın Lebensraum politikasına uygun olarak Genel Hükümete ihraç edildi. Polska Żyje (“Polonya Lives”), Rota, Grunwald ve Szare Szeregi gibi Polonyalı Gizli Devlet direniş grupları da bölgede aktifti.
25 Ocak 1945’te Alman kuvvetleri, bir hastane, bir demiryolu terminali ve bir bira fabrikası da dahil olmak üzere şehirdeki birkaç binaya ateş açarak geri çekildi.
Şehir o günden günümüze kadar birçok alanda yenilendi ve günümüzde polonya’nın en güzel kasabalarından birin olmayı başardı.
VİZE
Polonya TC vatandaşı Bordo (Umuma Mahsus) pasaport sahiplerinden vize istemektedir, Yeşil, Diplomatik ve Hizmet pasaportu sahibi TC vatandaşları ülkeye vizesiz olarak giriş yapabilmektedir, Polonya AB üyesi ve Schengen üye devletidir. Bu nedenle Polonya vizesi ile diğer Schengen
üye ülkelerine de girilebilmektedir.
Polonya Vizesi hakkında ayrıntılı bilgiye ve gerekli evraklar listesine http://m.polonyakonsoloslugu.com/polonya-vizesi/polonya-turistik-vize.html linkinden ulaşabilirsiniz.
Polonya vize başvuru formu için http://www.vfsglobal.com/poland/turkey/pdf/Poland-TR.PDF
HAVALİMANI-ŞEHİR MERKEZİ ULAŞIM
ULAŞIM
TREN VE OTOBÜS
Şehir merkezinde ulusal bir havalimanı bulunmadığından buraya havayolu ile gelmeyi tercih edelerin 41 Km. Uzaklıktaki Bydgoszcz Ignacy Jan Paderewski Havaalanını kullanmaları gerekmektedir. Bu havalimanından öncelikle şehir merkezine gidilmeli oradanda Tren/Otobüslerle Chelmno şehrine ulaşılması gerekmektedir.
Otobüs saatlerine ulaşmak için https://www.goeuro.com.tr linkini kullanabilirsiniz.
Tren saatlerine ulaşmak için https://www.intercity.pl/en/ linkini kullanabilirsiniz.
TAKSİ
Şehirde hemen heryer yürüme mesafesinde bulunduğundan taksi ile ulaşıma pek ihtiyaç duyulmamaktadır. İhtiyaç duyarsanız pazarlık yapmayı unutmayınız.
UBER
Chelmno’da UBER uygulaması kullanılmamaktadır.
KONAKLAMA
Konaklama için oldukça küçük bir şehir merkezi bulunan Chelmno’da Otelleri ve Kiralık evleri tercih edebilirsiniz. Her ne kadar Turistik bir Kasaba olsa da Chelmno’da her bütçeye göre konaklama bulabilmek mümkümdür.
Otel seçimleriniz için http://www.Booking.com web
sitesi üzerinden inceleme yapabilirsiniz.
Sizde Booking sitesi üzerinden ” AA89C915″ kodunu kullanarak %10 indirmli olarak Otel rezervasyonu yapabilirsiniz.
İsterseniz Airbnb sitesi üzerinden 250 TL üstü konaklamalarının için 130 TL indirim alabilirsiniz, Yeni üyelere özel bu kampanyaya katılmak için https://abnb.me/e/I6Ezh3LwEO linki üzerinden kayıt yaptırmanız yeterli olacaktır.
POLONYA PARA BİRİMİ
Polonya her ne kadar Avrupa Birliği üye ülkesi olsada hala ulusal para birimi Zloty’i kullanmaktadır. Euro geçiş tarihi olarak 2022 yılı öngörülmektedir.
Para birimi ZLOTY (Ziloti) (PLN)
1 (PLN) = 1.40 TL
CEP TELEFONU / SİM KART
Öncelikle Turkcell günlük (24,90 TL), Vodafone (21,90)TL ve Türk Telekom (14,90 TL ) hatlarının burada bulunan operatörlerle anlaşması olduğundan kendi hattınızı Günlük ücretleri karşılığında kullanabilirsiniz. (Kullandığınız tarifenin yurtdışı paketlerinin kullanımına uygun olup olmadığını müşteri hizmetlerine gelmeden önce sormanız sürpriz faturalarla karşılaşmamak adına yararınıza olabilir).
Sim kart almak isterseniz şehir merkezinde bulunan tüm telefoncularda satılmakta olan
T-MOBILE, ORANGE, PLAY VE PLUS şebekeleri için ortalama fiyat 30 gün geçerli 5 GB’lik sim kartları 10-15 PLN (13-20 TL)’dir. Ortalama tüm operatör fiyatları aynı sayılır, daha düşük paketlerde mevcut, kartı aldığınız yerden aktivasyon yaptırmayı unutmayın!!!
Polonya Mobil Operatörleri ile ilgili ayrıntılı bilgi için http://prepaid-data-sim-card.wikia.com/wiki/Poland web sitesini inceleyebilirsiniz.
MARKET – ALIŞVERİŞ
Az sayıda Süpermarketin bulunduğu Chelmno’da en uygun süpermarketler Lidl ve Carrefour Süpermarketler’dir.
Ayrıca çok sayıda küçük market ve büfeler bulunmaktadır.
KREDİ KARTI
Hemen heryerde kredi kartı geçerlidir. Her ihtimale karşı önceden sormakta yarar var.
HALK
İnsanlar ilk bakışta size soğuk gibi görünsede genelde yardımsever kişilikleri ile öne çıkmaktadırlar, Polonya 2004 yılında AB üye ülkesi olmuştur, Resmi dil Lehçe’dir. İngilizce özellikle genç nesil tarafından bilinmektedir. Orta yaş üstü insanlar pek ingilizce bilmemektedir.
DÖVİZ / PARA BOZDURMA
1 Ziloti= 1.4 TL, döviz bozdurmak için hafta içi mesai saatlerinde bankaları mesai saatleri dışında ise ATM’leri kullanabilirsiniz, Döviz bozdurmak içinse Şehir merkezi çevresinde bulunan Döviz bürolarını tercih edebilirsiniz. Bu döviz bürolarının çoğunda Sıfır komisyon uygulanmaktadır. Ayrıca döviz bürolarının bir çoğu Türk Lirasıda bozmaktadır. Döviz bozdurmadan önce güncel döviz kurlarını ve Komisyon durumunu mutlaka döviz bürosu yetkililerine sorunuz.
GÜVENLİK
Chelmno oldukça güvenli bir Kasabadır. Hemen her önemli noktada polis bulunmaktadır, ayrıca şehrin hemen her yerinde güvenlik kameralarını görebilirsiniz, Bayanlar günün her saati tek başına güvenle cadde ve sokaklarda dolaşabilmektedir. Özellikle toplu taşıma araçlarında değerli eşyalarınıza dikkat etmeniz yararınıza olacaktır.
SAĞLIK
Sağlık Bakanlığının Resmi web sitesinden Polonya’ya gitmeden önce yapılması gerekenler bölümünü okumanız yararınıza olacaktır.
Ayrıntılı bilgi için http://www.seyahatsagligi.gov.tr/Site/SaglikBilgisi/PL web sitesini ziyaret edebilirsiniz.
Ayrıca Hangi tür Pasaporta sahip olursanız olun yurtdışı seyahatlerinize çıkmadan önce her ihtimale karşı Yurt Dışı Seyahat Sağlık Sigortanızı yaptırmayı unutmayın.
Seyahat sağlık sigortalarının fiyatları 7 gün geçerli olmak üzere ortalama 5-8 Euro ( 30-45 TL) arasında değişmektedir.
Yurtdışında sağlık hizmetlerinin çok pahalı olduğunu asla aklınızdan çıkartmayın.
ARAÇ KİRALAMA
Chelmno’ya gelip araç kiralamayı düşünürseniz şehir merkezlerinde bulunan kiralama şirketlerini düşünebilirsiniz yada gelmeden online olarak araç kiralayıp Varşova yada Bydgoszcz havalimanlarından teslim alabilirsiniz… Chelmno’da toplu taşıma çok düzenli işlememektedir fakat Kasabanın her noktasına yürüyerek kolayca gidebilmeniz mümkündür. Benzin 1 Lt 5 Ziloti (6.50 TL) civarında.
HAVA DURUMU
Karasal iklim mevcut olup akşamları bazen serin olabilmektedir. Bazen yaz mevsiminde dahi 1 hafta boyunca yağmur yağabilmektedir. Gelmeden önce hava durumunu kontol ederek Buraya tedbirli gelmenizi tavsiye ederim…
CHELMNO GEZİLECEK YERLER
AZİZE MARY KİLİSESİ
Azize Mary Doğu Pomeranya’nın en eski ve en büyük kiliselerinden birisidir. Doğu-batı ekseni boyunca inşa edilen kilisenin inşaatı 1280’den 1320 yılına kadar devam etmiştir. Her biri farklı bir yüksekliğe sahip üç kuleden oluşmaktadır. 13. yüzyılda kilise içerisinde bir kasaba okulu ve kütüphane açıldı. 1473 yılı sonrasında Chełmno Akademisi burada açıldı. Okul, Hollanda’daki bir kasaba olan Zwolle’den gelen Ortak Yaşam Kardeşleri tarafından yönetildi. 1519’da Chełmno Piskoposu, kiliseyi üniversiteli bir kilise yaptı. 1649’da kilise Our Lady’nin kutsal alanı haline geldi. 1676-1825 yılları arasında kilise, misyoner rahipler tarafından yönetildi. Kilisenin içi Gotik, Rönesans, Barok ve Rokoko dekorasyonlarında bol miktarda bulundurmaktadır.
Diğerlerine göre renkli Gotik ve Barok resimler, 11 havari figürü, 1319’da ölen Lambert Longus’un mezar taşı, Barok ve Rokoko sunakları, 17. yüzyıldan kalma organ ve geyikler, birçok değerli çizim, iki şapel ve Tanrı’nın acı çeken başı figürü Chełmno (kuzey) ve Corpus Christi (güney) bölümlerinde yer almaktadır. Kilisenin en önemli özelliği ise Sevgililer gününü tüm dünyada kutlanmasını sağlayan Aziz Valentine’a ait Kafa tasının bu kilise içerisinde yer almasıdır.
Kilise aynı zamanda kente en yüksek bakış açısısını sunan 60 metre uzunluğunda bir Kuleye’de sahiptir.
AZİZ JACOB VE NICOLAS KİLİSESİ
Aziz Jacob ve Nicolas Kilisesi 1258’de Chelmno’ya getirilen Fransiskanlar için inşa edilmiştir ve 1806 yılına kadar Fransiskanların hakimiyetinde kalmıştır. Reformun ilerlemesi ve meslek eksikliği ile ilgili olarak 1535’te Fransisken manastırının yeniden canlandırılması düşünülmüştür. 1739’da Kiliseye duvar resimleri ve 1751’de şimdi bulunmayan bir şapel daha eklenmiştir. 1822-1828’de kilise, Merhamet Kız Kardeşlerine verildi ve 1859’dan sonra ortaokul öğrencileri için kilise olarak kullanıldı. 1859’da iç mekan sahte Gotik tarzında yenilenmiştir. Üç nefli kilise iki ana bölümden (her biri 28 metre uzunluğunda) ve 24 metre uzunluğunda bir presbitin düz bir şekilde kapanmasından oluşmaktadır. Presbit, nervürlü ve çapraz tonozludur, oysa ana gövde yıldız tonozludur. Kilisenin zengin mobilyaları diğer kiliselere taşınmış ve 19. yüzyılda kilisenin iç kısmı sunak, organ galerisi ve minber ile birlikte Gotik tarzında bitirilmiştir.
AZİZ PETER VE PAUL KİLİSESİ
Chelmno’ya, ilk yerleşimden hemen sonra 1233’te Bir Emir gelmiştir ve bu Emir 1238 civarında iyiliğe karar vermiştir. Emrin tasfiyesi, 1829’da Prusya makamlarının emriyle gerçekleşmiştir. 1850-1945 yılları arasında tapınak Protestan topluluğu tarafından kullanılmıştır. Polonya’daki ikinci Dominik kompleksidir. Bu Gotik tuğla bina, 13. yüzyılın ortasından bu yana, 14. yüzyılın sonuna kadar birkaç aşamada inşa edilmiştir. Ana nefin duvarları 17. yüzyılın ikinci yarısında daha yüksek yapılmış ve böylece kilisenin bir bazilikaya dönüştürülmesi sağlanmıştır. Presbit, kapalı, iyi korunmuş yivli bir çapraz tonoz ve orta açıklıklı bir yıldız ile kapatılmıştır. Ana gövde, dört taraflı sütunlarla çevrilidir. İçinde, 14. yüzyıldan kalma, Çarmıha Gerilme sahnesini gösteren duvar resimleri vardır. Kilise, 18. yüzyılın ikinci yarısından itibaren başta Barok ve Rokoko olmak üzere, görkemli bir iç tasarıma bürünmüştür. Sadece Rokoko tarzındaki ana sunak, tezgahlar ve aynı döneme ait minber korunabilmiştir. Ayrıca, kilisenin içinde, 14. yüzyıldan kalma ilk Chelmno – Heidenryk piskoposunun Gotik mezar taşı da bulunmaktadır.
AZİZ VAFTİZ JOHN VE GEZİCİ VAFTİZ JOHN KİLİSESİ
Kilise iki kattan oluşmaktadır. Rahibeler için yıldız kemerli bir koro galerisi, binayı iki kata bölmektedir. 1619 Nederland-Gdansk kökenli güney taş portalı ilgi çekicidir. İçinde 1932 yılında keşfedilen 14. yüzyıldan kalma bir Gotik polikrom, 1275’te ölen Arnold Lishoren’in mezar taşı, siyah kireçtaşından yapılmış, büyük bir haç ve 1380 civarında ölen bir mesihe ait türbede bulunmaktadır. Kilisenin iç kısmının diğer unsurları arasında Barok tarzı ana sunak ve yan sunaklar yer almaktadır. Bunların arasında, 17. yüzyıldan kalma bazı değerli resimler bulunmaktadır. Bunlar arasında en dikkat çekenleri Bartlomiej Strobel Magdalena Morteska’ya ait portrelerdir.
HOLY GOST KİLİSESİ
Kutsal Ruh Kilisesi 1280 veya 1290 civarlarında inşa edilmiştir. Aslen Kutsal Ruh Emri tarafından yönetilen bir hastane kilisesiydi, ancak 1694’te Merhametli Kızkardeşler’in eline geçmiş ve 1828’de kısmen askeri bir depoya dönüştürülmüştür. Kutsal bölümleri 20. yüzyılın başında restore edilmiştir. Batı tarafında dörtgen bir kulesi olan bir tuğla ile örülmüş binadır. İç kısım, 18. yüzyıldan kalma bir tünel kasası ile kaplıdır. 1937’de kilisenin restorasyonu sırasında keşfedilen 14. ve 15. yüzyıllardan kalma Gotik polikromlar bulunmuştur. Son restorasyonu 1995 yılında yapılmıştır. Kutsal Ruh kilisesi, Chelmno Bölgesi Alayının başarılarının görülebildiği bir yerdir. Alay, Chelmno şövalyelerinin fikirlerini ve geleneklerini, Chelmno ve Chelmno topraklarının tarihi, kültürel ve turistik değerlerini popülerleştirmektedir.
ŞEHİR SURLARI
Chelmno şehir surları 13. YY’da inşa edilmiş ve Torun’un düşmanlardan savunulmasında önemli rol oynamıştır.
Şehir surları Mükemmel bir şekilde korunmuştur (neredeyse tüm uzunluğu boyunca) ve savunma duvarının uzunluğu 2.270 mt.’dir. Kentin bulunduğu platformun ana hatları ile şekillendirilmiştir. Tuğla duvarlar, orjinal eski tahta-toprak surlarının bulunduğu yerin 13. ve 16. yüzyıl ortalarında yerlerine yapıldı. 14. – 16. yüzyıllarda, 1563’te Sigismund II Augustus’un ve 1678’deki İsveç savaşlarının hemen ardından duvarlar daha da yükseltildi. 19. yüzyılın 2. yarısında duvarın iki bölümü ve beş kapısı halk ile olan iletişimi geliştirmek için yıkıldı. Ayrıca, aynı yüzyılın sonunda duvarın geri kalan kısmı yenilendi. 17 tanesi tamamen korunmuş, 6 tanesi parça halinde olmak üzere yaklaşık 25 veya 27 kule bulunmaktaydı. Ana caddelerin çıkışlarında 7 kapı vardır. Doğu ova tarafında, duvar ek olarak bir hendek tarafından korunmuştur. Şehrin kuzey-doğudan ana girişi Grudziacka Kapısı ve onun uzantısı Grudziacka Caddesindedir. Güneyde ise Tkacka Caddesinde Dokuma Kapısı (Sukiennicza olarak da bilinir) vardır. Kapılar hendek tarafından yerleştirilmiş ve başlangıçta çekme köprüleri ile korunmuştur. Diğer kapılar Torun Kapısı (Kutsal Ruh Kapısı) – çok önemli bir geçit kapısıdır. Batıda Szkolna Caddesi çıkışındaki Köprü Kapısı – Fransisken Kapısı ayrıca Yalınayak Kapısı olarak da bilinir (daha sonra Piskoposlar Kapısı olarak değişmiştir), Rybacka Caddesi çıkışındaki ise Balıkçılar Kapısı ve Wodna Caddesi’ndeki ise Su Kapısı olarak bilinmektedir.
TOWN HALL (BELEDİYE BİNASI)
Polonya’daki en güzel Rönesans sanat nesnelerinden biridir. Ortaçağda ana meydanının odak noktasıydı. 1598-1572 yıllarında 1298 civarında inşa edilmiş olan eski Gotik belediye binasının yerine inşa edildi. Kule 1584 ve 1596 arasında eklenmiş ve 1721’de Gdansk’tan gelen Krzysztof Wagner tarafından Barok kubbesi yapılmıştır. Belediye binası müstakil bir bina olarak Ana meydan merkezinin biraz güney-batısındaki alanda yer almaktadır. 13.20 m genişliğinde, 22.70 m uzunluğunda ve yaklaşık 47 m yüksekliğinde dikdörtgen bir yapıdır. İlk olarak, 1956 – 1959 yılındaki koruma-onarım çalışmaları sırasında yapılan kazılar sırasında keşfedilen Gotik bir belediye binası burada bulunduğu anlaşılmıştır.13. yüzyıldan kalma orijinal belediye binası, 10 m genişliğinde ve 13 m uzunluğunda ve yaklaşık 15 metre uzunluğunda tek katlı bir bina idi. 8 metre yüksekliğinde, bir kule, bir kule saati ve iki çan ile bir belediye meclisi içermekteydi. Belediye binasının birkaç odası vardır. Bunlar; denge odası, arşivler, belediye meclisi odası, Chelmno mahkeme odası ve birinci kattaki yaz temsilci salonudur. 16. yüzyıldan günümüze gelen bina bir öncekinden farklıdır. Şehrin daha fazla prestij kazanması için inşa edilmiş ve 16. yüzyılda ekonomik olarak büyümesi sayesinde sürekli büyüyen laik otoriteye ihtiyaç duyulmuştur. Belediye binasının Rönesans döneminin dış cephesi, süsleme zenginlikleriyle, 1885-1887’de inşa edilen tavan aralığının İtalyan benzeri nedeni ile çok yakın benzerlik oluşturmaktadır. İkinci kat, tavan arasındaki sütunların arasındaki duvar camlarının sökülmesiyle eklenmiştir. Belediye binasının onarım işleri 1852, 1863, 1882, 1885-1887, 1956-1959 ve 1976-1983 yıllarında yapılmıştır. 1983’ten bu yana, Turist Danışma Merkezi ile birlikte Chelmno Land Müzesi ve bölgesel tarihi sergileri de burada açılmıştır. Müzedeki kalıcı sergiler: “Chelmno’nun tarihi” ve “dünyaca ünlü Polonyalı bir cerrah olan Ludwik Rydygier”e aittir. Belediye, ikinci kattaki İlçe Salonunda da geçici sergiler düzenlemektedir.
GRUDZIADZKA KAPISI
Grudziadzka Kapısı (eskiden Grubinska Kapısı olarak da bilinmektedir).19. yüzyılda yıkılmayan kapılardan biridir. 13. yüzyılın sonunda inşa edilmiştir ve 14. yüzyılda uzatılmıştır. Yarım daire biçimli bir arcade girişine sahip kare şeklindedir. Yaklaşık 1620’de ‘Na bramce’ adlı bir şapel (kapıda) üzerine inşa edilmiştir. Chelmno Tanrı’nın Annesi Mary kültü ile bağlantılıdır. Bir Nederland-Gdansk atölyesinde yapılan şapelde yaklaşık 1620’den kalma bir çizim vardır.
Çalışma saatleri:
Pazartesi – Pazar 10: 00-17: 00 arasıdır.
CHELMNO AKADEMİSİ
6 Szkolna Caddesi’ndeki Chelmno Akademisi Ortaçağ Polonyasında Jagiellonian Üniversitesi tarafından 1364’te finanse edilmiştir. Chelmno’ya iki kez üniversite kurma hakkı verilmiş, Birincisi 1386’da Papa II. Kent VI tarafından, İkincisi ise 1434’te Roma imparatoru Luxemburg Sigismund tarafından planlanmıştır. Fakat çeşitli olumsuzluklar yüzünden bu iddialı planlar gerçekleştirilememiştir. Ancak, 1473 yılında Bir Lise kurulmuştur. Hollanda Zwolle’den gelen Ortak Yaşam Kardeşleri tarafından yönetildi. Çok kısa bir sürede Kraliyet Prusya’daki en iyi bilim kurumlarından biri haline gelmiştir. Tarihçiler, Nicolaus Copernicus’un Krakow Üniversitesinde çalışmaya başlamadan hemen önce, bu lisede eğitim aldığı düşünülmektedir. Lise 1530’da kapatılmış ve 1554’te yeniden aktif hale getirilmiştir. Daha sonra 1692’de Chelmno Akademisi adını almıştır. 1756-1779’da Akademi, Krakow Jagiellonian Üniversitesi’nin 31. kampüsü olma statüsünü kazanmıştır. Okulun varlığı, Polonya’nın ilk bölünmesi sonucu tehlikeye girmiştir. Sonunda Akademi 1818’de kapatılmıştır. Günümüzde burada bir Lise orada bulunmaktadır. Bina 1998 yılında modernize edilmiş ve 1999 yılında bir spor kompleksi ilave edilmiştir.
CHELMNO LİSESİ
Chełmno Akademisi kapatıldıktan sonra Polonya ruhununun yükseltilmesi amacıyla 1837 yılında Chełmno Lisesi açılmıştır. Daha çok Lehçe dilinin geliştirilmesi amaçlanmıştır, 1840’da yıllarda sadece yüksek dereceli sınıflarda eğitimlere ağırlık verildi. Ancak 1849’da Lehçe eğitimi tüm sınıflara verilmeye başlandı. Okulun en önde gelen öğretmenleri; Dr Wojciech Łożyński, Rahip Antoni Knast ve bir filolog ve araştırmacı olan Stanisław Węclewski’dir. Polonya tarihi açısından Aşağıdaki öğrenciler dikkat çekmiştir:
Ludwig Rydygier, Stanisław Kujot ve Kurt Schumacher (20. yüzyılın başında). Polonya geleneklerini ve Polonya dilinin savunulması, Chełmno sakinleri ve Batı Prusya’nın Genç Adamlarına Yönelik Eğitim Yardım Dernekleri tarafından (maddi ve manevi) güçlü bir şekilde desteklenmiştir. Prusya işgali sırasında toplum yaklaşık 500 öğrencinin çalışma maliyetini karşılamıştır. 19. yüzyılın son yıllarında, Polonya dilinin öğretilmesine kısıtlama getirilmesine cevaben, Lisede çok sayıda gizli kişisel eğitim örgütü gelişmiştir. 1838 ve 1839 arasında “Polonya” organizasyonu ve 1850’lerde “Zan” organizasyonu kurulmuştur. 1871’den sonra iki kuruluş etkinliğini dürdürmüştür: bunlar “Mickiewicz” ve “Tomasz Zan” dır.
HEDİYELİK EŞYA
Chelmno’da çok sayıda hediyelik eşya dükkanları bulunmaktadır. Özellikle ana meydanda bulunan Seyyar pazar içerisinden çok çok sayıda hediyelik eşya satın alabilmek mümkündür.
Magnetler 5-10 PLN ( 6.5 -13 TL ) arası kalitesine göre..
CHELMNO GECE HAYATI
Chelmno’da özellikle Şehir merkezi ve çevresinde Genellikle Pub, Bar ve Restorant’lar hizmet vermektedir.
ROCK&ROLL BAR
Akşam 22:00 – 04:00 saatleri arasında hizmet veren bu Bar genellikle yerel halk tarafından tarafından tercih edilmektedir.
CHELMNO MUTFAĞI
Chelmno’da Polonya mutfağında denemenizi önereceklerimin başında bizdeki mantıya benzeyen iri taneli içinde farklı çeşit sebzelerin yada etlerin kullanıldığı Pierogi olacaktır. Ayrıca burada ördek eti’de oldukça meşhurdur.
CHELMNO’DA KAÇ GÜN KALINMALI?
Chelmno’da yorulmadan 1 tam gün kalarak yada Sabah gelip Akşam dönerek her yerini gezip görebilirsiniz, Benim tavsiyem ise Cuma günü gelip Cumartesi günü dönülmesi yönündedir.
CHELMNO GELMEYE DEĞER Mİ?
Evet kesinlikle en azından 1 günlüğüne gelmeye ve bu güzel tarihi Kasabayı görmeye değerdir.
Polonya’nın bu güzel Kasabası Chelmno’dan sevgilerle, bir daha ki yazılarımda görüşmek üzere.
TÜM YAZILARIM İÇİN;
INSTAGRAM : gezginsailor
TWITTER : @gezginsailor
FACEBOOK : http://www.facebook.com/gezginsailor
FACEBOOK BLOG : https://www.facebook.com/gezginsailor35/
YOUTUBE : https://www.youtube.com/channel/UCXz_GAkqXTmUf20kFi9yFUw?view_as=subscriber
Aşağıda link ile Facebook SEYAHAT FIRSATLARI grubuna üye olabilir, Türkiye ve Tüm dünya için indirimli bilet fırsatları, Tur fırsatlarını görebilirsiniz…
https://m.facebook.com/groups/257516427977291
Aşağıda link ile Facebook TUR FIRSATLARI grubuna üye olabilir, Türkiye ve Tüm dünya için indirimli bilet fırsatları, Tur fırsatlarını görebilirsiniz…
GEZGIN SAILOR 